Malbork - atrakcje ⭐ ciekawe miejsca na Powiślu 🧭 - mini przewodnik

RegionPowiśle

Miejscowość Malbork

Malbork - dźwięk tego słowa wielu kojarzy się z fantastyczną, średniowieczną warownią krzyżacką. Ilekroć np. do portu w Gdyni zawinie ogromny liniowiec - duża część jego pasażerów z Japonii, USA czy Australii chce obejrzeć właśnie ten zamek. To główne "danie" jest jednak okraszone licznymi przystawkami. Ich poznanie, przeżycie, wymaga czasu (i nieco pieniędzy), ale daje za to murowaną satysfakcję przyjemnie spędzonego czasu. To dlatego Malbork przyciąga "smakoszy" rozrywki małych i dużych, niezależnie od wieku, płci czy hobby. A zatem przedstawiamy obfite, malborskie menu atrakcji turystycznych ...

Malbork - atrakcje i ciekawe miejsca

Zamek Krzyżacki w Malborku. Malborska warownia wpisana na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO jest uznawana za największy w Europie zamek z cegły - pod względem kubatury. W ciągu 40 lat budowy zużyto na niego od 35 do 50 milionów sztuk cegieł. Na potrzeby samego tylko Zamku Wysokiego wykorzystano ok. 12 tys. ton kamieni fundamentowych oraz 3,5 mln ręcznie formowanych i wypalanych cegieł. Ale ogrom tej budowli to zaledwie część wrażenia pod jakim są przybysze z całego świata. Piękno architektonicznych detali, pobudzająca wyobraźnię historia tych murów oraz widowiskowe rekonstrukcje dopełniają niesamowitego klimatu tego miejsca.
Wyjątkowa atmosfera towarzyszy słynnej imprezie Oblężenie Malborka. Jakiekolwiek zdjęcia nie oddadzą tego, co można przeżyć w tłumie widzów i rycerzy lub podczas nocnej iluminacji gotyckich umocnień.
A przecież są jeszcze ciekawe zbiory militariów, zabytków archeologicznych i architektonicznych oraz jedne z najcenniejszych na świecie - wspaniałe kolekcje wyrobów z bursztynu.

Atrakcji zresztą przybywa niemal co roku. Kilka lat temu otwarto do zwiedzania Ogrody Wielkich Mistrzów. W 2014 roku zakończono odbudowę historycznego zespołu Bramy Nowej, która stała się nowym wejściem na teren Zamku. Tutaj też powstały nowe kasy, sklep i recepcja. W sezonie 2014 powstanie także nowa trasa dla zwiedzających - trasa rodzinna. Będzie krótsza i urozmaicona atrakcjami dla dzieci.

Pisząc o Zamku w Malborku warto podkreślić niesamowitą wiedzę miejscowych przewodników. A jest o czym opowiadać, bowiem średniowieczna organizacja Państwa Zakonnego i jego wynalazki techniczne także dzisiaj potrafią zadziwić.

Jednym z nich jest system ogrzewania podłogowego, wzmiankowany na wielu współczesnych portalach firm grzewczych. Krzyżacy rozgrzewali ogniskami wielkie kamienie znajdujące się w specjalnych piwnicach. Po wygaszeniu płomieni usuwali przeciągiem powstałe spaliny, a na koniec otwierali w posadzkach pomieszczeń specjalne kanały. Tą drogą dochodziło ciepło uwalniające się z rozgrzanych kamieni - jak ze współczesnego pieca kumulacyjnego.

Inną ciekawostką jest sprawna i dokładna księgowość zakonna. Podczas gościnnej wizyty króla polskiego, malborska mieszczka wylała na niego wiadro nieczystości. Krzyżacy skazali ją na ścięcie, ale król wspaniałomyślnie ułaskawił. Tymczasem w zachowanych dokumentach znaleziono ślad tej ukartowanej, jak się okazało, intrygi. Skrupulatny księgowy odnotował wypłatę grzywny srebra - ogromnej na ówczesne czasy sumy - na ręce wspomnianej kobiety. Zatem spiskowcy przewidywali rozwój wypadków, a ryzykowny czyn nie był spontaniczny.

Aby z przyjemnością i bez pośpiechu poznać atrakcje zamkowych wnętrz - najlepiej zarezerwować dla siebie minimum kilka godzin. Łatwiej usłyszeć wtedy jęki dobywające się z lochów, szczęk krzyżowanych mieczy, poczuć zapach średniowiecznych murów i dostrzec urok architektonicznych pomysłów. Jeśli dodamy do tego inne atrakcje Malborka - to zdecydowanie warto pomyśleć o noclegu.

Ceny biletów obejmują opłatę przewodnicką. Rozbudowany system zniżek rodzinnych, grupowych i innych. Zdobądźmy Malbork! Więcej informacji - jest tutaj

Alfa-Club - to prawdziwe centrum rozrywki i rekreacji o każdej porze roku. Oferuje nowoczesną, 3 torowa kręgielnię, 4 stoły do bilarda i 1 do snookera, salon gier, świetnie wyposażoną siłownię (pod fachową opieką) oraz dużą salę taneczną (dyskoteki, dancingi, karaoke). Sąsiedztwo dobrego Hotelu Majewski zapewnia komfortowy nocleg na miejscu oraz możliwość skorzystania z Instytutu Yasumi SPA & Wellness.

Malbork, ul. Daleka 125 (informacje, zdjęcia, mapa - kliknij)
Hotel Majewski, tel. 55 272 26 55 /53
Alfa - club, tel. 55 272 55 30 /33

Ceramika Malbork - zaprasza turystów indywidualnych oraz grupy zorganizowane (do 30 osób) do odwiedzin w oryginalnej pracowni ceramiki. Jej siedziba znajduje się w budynku malborskiego Centrum Informacji Turystycznej.
Zajęcia lub warsztaty są dopasowane do wieku uczestników, tak tematyką jak i stopniem trudności. Na miejscu, pod opieką opiekuna - pasjonata ceramiki:

• można zobaczyć jak wygląda praca ceramika i poznać różne ciekawostki
• spróbować własnych sił w toczeniu na kole garncarskim
• zakupić oryginalne, ceramiczne pamiątki regionalne

Ciekawym i bardzo przyjemnym przeżyciem jest udział w tematycznych warsztatach ceramicznych, które są prowadzone (do uzgodnienia) w różnych miejscach Marlborka, tak w odpowiedniej sali jak i w plenerze (m.in na Żuławach). Jest także możliwość przeprowadzenia warsztatów dojazdowych - na miejscu, u organizatora wypoczynku zbiorowego, np. Zielonej Szkoły.

Pracownia Ceramiczna STARE MIASTO
Malbork, ul. Kościuszki 54
tel. 510 916 775
e-mail: ceramikastaremiasto@gmail.com
Facebook - jest tutaj

Dino Park Malbork - Park Ruchomych Dinozaurów i Smoków oraz różnorodnej rozrywki - to największa po Zamku atrakcja Malborka.

Zwiedzających Dino Park wita ponad czterdzieści ruszających stworów z różnych epok geologicznych - sprzed milionów lat. Do poruszania się po parku jest wyznaczona wygodna trasa (ścieżka edukacyjna) dzięki, której mają Państwo możliwość obejrzenia każdego dinozaura z bliska. Najwyższy prehistoryczny potwór ma wysokość 8 metrów, zaś najdłuższy 22 metry! Dinozaury w Malborku wydają dźwięki, imitując oddychanie, itp. Animatroniczne pokazy dinozaurów na żywo zawsze wzbudzają duże emocje... Jesli dodamy do tego przerażające smoki, to otrzymujemy niesmowity zestaw - szczególnie dla dzieci.

W Dino Parku znajduje się również jeden z największych placów zabaw dla dzieci w tej części Polski. Główna konstrukcja, starannie zaprojektowana i wykonana z zachowaniem najwyższych standardów bezpieczeństwa posiada wymiary 25 m x 25 x 6 metrów. Wszystkie atrakcje tworzą razem duży lunapark. W kompleksie wesołego miasteczka znajdują się m.in:

- jeziorko z pływającymi łódkami
• kolejka elektryczna, karuzele, dmuchańce, młyn z wagonikami
• piaskownice archeologiczne, bombery, gadające drzewo,w
• Chata Baby Jagi na kurzej łapce, Kolejka Safari, domek z piernika
• animatroniczne mamuty

Kolejna atrakcja związana z Dino Parkiem (położona tuż obok) to Park Linowy Malborkstones - wyróżniający się m.in najnowszym systemem asekuracji Bornak. Park posiada 4 trasy do wyboru o różnych poziomach trudności dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

Bardzo mocnym akcentem rozrywkowym jest kino 5D dysponujące salą na 25 osób. Wspaniałe efekty pobudzające niemal wszystkie ludzkie zmysły - są gwarantowane!

Goście malborskiego parku rozrywki znajdą tutaj jeszcze:

• muzeum skamieniałości
• mini zoo
• drop tower (wieżę swobodnego spadania - mega adrenalina!)
• laserowy tor przeszkód dla dzieci i dorosłychw
• symulator VR

Zgłodniałych i spragnionych zapraszamy do kompleksu gastronomicznego w którym znajdziemy przekąski, dania obiadowe oraz lody, napoje i słodycze. Tuż obok znajdują także sklepiki z pamiątkami.

Zapraszamy na ruchome dinozaury i smoki w Dino Parku w Malborku:
www.dinopark.malbork.pl

tel. 55 30 70 700, 55 30 70 800

Imprezy w Malborku - ich najbardziej znanym organizatorem jest Muzeum Zamkowe w Malborku. Poniżej wspomnimy o jego dwóch najbardziej znanych i kultowych już imprezach.

Oblężenie Malborka - W trzecim tygodniu lipca każdego roku zamek malborski cofa się w czasie o kilkaset lat. Impreza nawiązuje do wydarzeń, które rozegrały się w Malborku w 1410 roku. Wtedy właśnie Król Polski Władysław Jagiełło wraz ze swoimi wojskami, tuż po wygranej bitwie pod Grunwaldem, podjął próbę zdobycia krzyżackiej twierdzy. Jednakże potężne mury średniowiecznej malborskiej fortecy oparły się naporowi wojsk Jagiełły. Król do dzisiaj nie ustaje w próbach zdobycia malborskiego zamku...

Oblężenie Malborka, znane ze swej widowiskowości i niepowtarzalnej atmosfery sprawia, iż do miasta ściągają rzesze turystów, którzy wśród średniowiecznych rycerzy, rzemieślników i dworzan oraz przy dźwiękach średniowiecznej muzyki odbywają fascynującą podróż w czasie. Kulminacyjnym momentem jest barwna inscenizacja przedstawiająca nocną bitwę, jaka rozegrała się pod murami krzyżackiej fortecy. Podczas tej imprezy, która trwa od 4 do 6 dni, każdy uczestnik może znaleźć coś dla siebie. Organizowane są m.in.: turnieje rycerskie, turnieje strzeleckie, zabawy plebejskie, spektakle ogniowe, pokazy filmów oraz wyścigi smoczych łodzi. Program Oblężenia Malborka został przygotowany w taki sposób, aby sprostać oczekiwaniom zarówno turystów krajowych jak i zagranicznych, w różnym przedziale wiekowym.

Więcej o programie Oblężenia Malbork (termin, dojazd, itp.) - jest tutaj

Światło i dźwięk - od 15 kwietnia do 15 września turyści mogą wziąć udział w nocnym, plenerowym spektaklu, który jest pełnym wrażeń spotkaniem z historią. Świetlnym inscenizacjom różnych wydarzeń w Malborku towarzyszą dźwięki rozmów wielkich mistrzów oraz odgłosy życia na zamku. Odtwarzanym postaciom swego głosu użyczyli znamienici polscy aktorzy, m.in.: Piotr Fronczewski, Gustaw Holoubek, Daniel Olbrychski, Władysław Hańcza, Magda Zawadzka, Roman Wilhelmi i wielu innych. 55 minutowy pokaz, przy minimalnej frekwencji 25 osób, odbywa się ok. godz. 20.00, 20.30, 21.30, 22.00 - w zależności od pory roku.
Szczegółowe informacje - tel. 55 647 09 77, www.zamek.malbork.pl

Informacja turystyczna - malborskie Centrum Turystyki należy do zaszczytnego grona 3 najlepszych w Polsce punktów informacji turystycznej (w kategorii miast liczących od 20 tys. do 75 tys. mieszkańców). Do kolejnej już edycji konkursu MCT przystąpiło w 2008 roku - po raz pierwszy - i od razu wstąpiło na podium. Turyści mają zatem gwarantowaną jakość obsługi na najwyższym poziomie.
Malbork, ul. Kościuszki 54, tel. 55 647 47 47

fax 55 647 14 31
e-mail: cit@mwc.malbork.pl,
strona: www.visitmalbork.pl
Czynne: pn-pt, godz. 8-16

JUMPY PARK MALBORK - największy park linowy w Polsce! Zapraszamy do niesamowitego swiata nad ziemią, zbudowanego na solidnych drzewach z powieszonymi podestami połączonymi w trasy stalowymi linami. Jumpy Park - największy w Polsce - oferuje ponad dwa i pół kilometra niezapomnianych przeżyć i przyjemnej adrenaliny. Bezpieczny wysiłek i świetna rozrywka są tutaj dostępne praktycznie przez cały rok. Do wyboru jest 10 tras o różnym stopniu trudności - przygotowanych tak, aby niezależnie od wieku i sprawności, każdy mógł znaleźć przygodę na miarę swoich możliwości. Jumpy Park oferuje unikalne w Polsce rozwiązanie - Himalaje na Zuławach - system 14 punktów do zdobycia, opatrzonych nazwami 14 ośmiotysięczników - tzw. Korony Himalajów i Karakorum. "Szczyty", umiejscowione na najwyższych drzewach, można zdobywać różnymi drogami linowymi, co pozwala na bardzo kreatywną rozrywkę. W Jumpy Parku funkcjonują 2 wersje Himalajów - dla dzieci i dla dorosłych. Cała rodzina może zatem sprawdzić się w zaplanowaniu i realizacji swoich tras do zdobycia Korony ...

Dodatkowo na miejscu znajdziemy:

- strzelnicę, gdzie możemy wypróbować łuki, karabinki i paintballa
- plac zabaw dla dzieci (min. zamek dla dziec)
- plac fitness (silownia na wolnym powietrzu)

Obiekt posiada certyfikaty bezpieczeństwa PZA - Polskiego Związku Alpinizmu i FIAA - Międzynarodowej Federacji Towarzystw Alpinistycznych. Nasi Goście korzystają z naszej polisy O.C. ( T.U. Alianz Polska)
Malbork, ul. Parkowa, tel. 603 81 80 80, tel. 603 691 272

Kąpielisko miejskie i przystań jachtowa - położone nad rzeką Nogat w pobliżu Zamku. Administrowane przez Ośrodek Sportu i Rekreacji dysponuje plażą, boiskami do piłki plażowej i soccer'a oraz pomostami. Na miejscu znajduje się również wypożyczalnia sprzętu wodnego (kajaki, rowery wodne). Latem organizowane są tutaj m.in. turnieje piłki plażowej.

Malbork, ul. Wileńska 1 (bulwar nad Nogatem),
tel. 55 272 24 96
Więcej informacji - jest tutaj
Czynne: 1 maj - 30 września.

Korty tenisowe - 3 komfortowe boiska, ceglane, odkryte - na terenie malborskiego OSiR-u Malbork, ul. Parkowa 3, tel. 55 272 30 12. Czynne kwiecień - październik.
Więcej informacji - godziny otwarcia, cennik - jest tutaj
Czynne: 1 maj - 30 września.

Lodowisko - zimą też można poszaleć! W granicach tafli lodowej i rozsądku oczywiście. Kryty obiekt Ośrodka Sportu i Rekreacji przy ul. Mickiewicza 59 umożliwia zabawę także przy dodatniej temperaturze otoczenia. Latem z kolei, od kwietnia do października działa ścianka wspinaczkowa o powierzchni 120 m2.

Malbork, ul. Mickiewicza 59, tel. 55 247 65 00.
Godziny otwarcia, wstęp na lodowisko, bilety - są tutaj.
Więcej informacji o obiektach OSiR-u - www.osir.malbork.pl

Miniatura Zamku w Malborku (w skali 1:30) - to propozycja obejrzenia warowni jakby z lotu ptaka. Jakby, bo jej wieża jednak sięga 2 metrów wysokości. Całość jest zbudowana z niemal miliona miniaturowych, specjalnie wypalanych cegiełek i zajmuje powierzchnię ponad 50 m2. Zobaczyć ją można niedaleko prawdziwych murów, na placu pomiędzy ul. Piłsudskiego, a ul. Solną.

Ścianka wspinaczkowa - pod dachem.
Obiekt OSiR, ul. Mickiewicza 59, tel. 55 247 65 00.
Kilka tras o różnym stopniu trudności, dla dużych i małych wspinaczy - na łącznej powierzchni 120 m2 w hali namiotowej. Obiekt udostępniany w okresie od kwietnia do października - po zamknięciu sztucznego lodowiska.

Więcej informacji - godziny otwarcia, wstęp, bilety - jest tutaj

Atrakcje w okolicach Malborka

Wielu odwiedzających Malbork traktuje go jako bazę do turystycznych wypadów krajoznawczych. Poniżej - kilka najciekawszych miejsc i zabytków.

Biała Góra - śluza (27 km od Malborka) - ulubione miejsce wycieczek i spacerów, a to za sprawą malowniczych krajobrazów. Ma również swoją ciekawą historię sporów o wodę. Ponad 500 lat temu Wisła płynęła tutaj dwoma korytami, co utrudniało żeglugę. W pobliżu wędrowała zaś rzeka Nogat, zmierzająca dalej do Malborka i Elbląga. Gdańszczanie postanowili skierować do Wisły górną część Nogatu - obecną rzekę Liwę. Wówczas z kolei elblążanie zrobili przekop przy Wiśle kierując jej wody do Nogatu. I tak przez kilkaset lat próbowano zagospodarować wodę - w atmosferze kłótni i towarzystwie powodzi, które zwykle miały swoje, nieprzewidywalne plany. Wreszcie 100 lat temu zakończono spory budową śluzy. Obecnie Nogatem płynie do Malborka ok. 3% wody, zaś pozostałe 97% (o nazwie Leniwka) zmierza w kierunku Tczewa i Gdańska. Wyremontowana, stylowa konstrukcja przyciąga wzrok fanów budownictwa wodnego, ale także innych zwiedzających.

Więcej informacji i zdjęć śluzy - jest tutaj

Z Białej Góry możemy też dostać się do leżącego w pobliżu Piekła (+ 1,5 km). Prawdziwego, a jakże. Na dowód można zrobić sobie pamiątkowe zdjęcie na tle tablicy z nazwą miejscowości. Prawdopodobnie jest wspomnieniem strasznych wirów na rzece, które dawały się ongiś we znaki wiślanym flisakom.
Kawałeczek dalej jest z kolei raj. Leśny co prawda, ale piękny. Także wiekowo, bo rosnące tam drzewa sięgają 150 i więcej lat. To reliktowa pozostałość dawnych lasów na Żuławach - objęta ochroną rezerwatową jako "Las Mątawski".

Knybawa (15 km od Malborka) + Tczew (23 km od Malborka) - wielbicielom zabytków sztuki inżynieryjnej polecamy dwa niezwykłe mosty spinające brzegi Wisły.

Pierwszy, drogowy most knybawski, jest elementem słynnej "berlinki", nieukończonej autostrady Berlin - Królewiec. Wyjątkowość tej prawie kilometrowej budowli polega na szczególnym umocnieniu obiektu. Posiada on w przyczółkach betonowe schrony bojowe posiadające 3,5 metrowej grubości stropy. Takie zabezpieczenie pozwalało przetrzymać nawet silne bombardowanie, a śluzy powietrzne i filtry - atak chemiczny. Uzbrojenie bazowało prawdopodobnie na karabinach maszynowych ukrytych za widocznymi do dzisiaj płytami pancernymi grubości 18 cm i wadze ok. 20 ton. Obszerne pomieszczenia składające się na zaplecze (m.in. własna elektrownia i kuchnia) umożliwiały jednak przechowywanie także artylerii. W przyczółku wschodnim mogło przebywać do 300 żółnierzy. W pobliżu zachodniej części znajdują się także w terenie dodatkowe schrony dla piechoty. Pod jezdnią kursował specjalny wózek do komunikacji pomiędzy przyczółkami.

Most knybawski został zbudowany przez Niemców w latach 1939-40. Pod koniec wojny wysadzili przęsła, ale przyczółki przetrwały. Konstrukcja zostala odbudowana z użyciem przęseł oryginalnych i dorobionych na podstawie niemieckich planów. Dzisiaj, gdyby nie działalność złomiarzy, którzy ukradli prawie wszystkie drzwi i części ruchome - obiekt można by uznać za niemal kompletny. Więcej informacji oraz zdjęć (takze z wnętrza schronów) - jest tutaj

Drugi most, drogowy w Tczewie, choć prawie 90 lat starszy (ma ponad 150 lat), również miał charakter komunikacyjno - militarny. Stąd od początku strzegło go m.in 7 par wieżyczek ze strzelnicami dla karabinów. Do dzisiaj, z systemu obrony przetrwały 4 wieżyczki. Ale to co robi największe wrażenie - to jego piękno oraz fakt, iż jest to pierwsza na świecie konstrukcja kratownicowa. Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Budownictwa uznało tczewski most za międzynarodowy zabytek - pierwszy w Europie Wschodniej, 19 - w Europie i jeden z 240 (2004 r.) na świecie.

Kwidzyn (38 km od Malborka) - zaprasza na Zamek Kapituły Pomezańskiej. Ten bardzo ciekawy, wielki zespół obronny jest złożony z zamku i potężnej katedry, uzupełnionej w przeszłości ufortyfikowanym przedzamczem.

Zamek najbardziej wyróżnia najdłuższe i największe gdanisko (latryna) w Polsce. Ta średniowieczna ubikacja jest połączona z zamkiem przy pomocy 50 metrowego, masywnego, obronnego ganku.

Kwidzyn, ul. Katedralna 1, tel. 55 646 37 8. Czynne: maj-wrzesień 9.00-17.00 (kasa do 16.30); październik-kwiecień 9.00-15.00 (kasa do 14.30). Więcej www.zamek.kwidzyn.pl

Nowy Dwór Gdański (22 km od Malborka) - w ślad za premierem Holandii warto odwiedzić tutaj Muzeum Żuławskie. Dyplomata, podczas nieoficjalnej wizyty w 2008 roku, docenił tutejsze zbiory muzealne oraz zaangażowanie miejscowych pasjonatów w ratowanie pamiątek z przeszłości.

Przez kilka wieków gospodarzami Żuław byli bowiem mennonici, uciekający z Holandii przed religijnymi prześladowaniami. Znając się na osuszaniu terenów, ciężką pracą zamienili rozległe, często zalewane ziemie w piękne pola uprawne. Niestety wyznawany przez mennonitów skrajny pacyfizm stał się przyczyną kolejnej wymuszonej przeprowadzki (do Rosji, a dalej do USA) większości z nich. Jako ciekawostkę, można podać fakt, że mennonitką była znana polska piosenkarka Anna German. Dzisiaj (2008r.), ostatnia żyjąca w Polsce była menonitka (obecnie katoliczka), Pani Krystyna Weilandt z domu Wiehler - skończyła już 85 lat.

Po mennonitach pozostały efektowne zabytki, m.in. domy podcieniowe i budowle hydrotechniczne. Ale chyba najbardziej rzuca się w oczy oryginalny, uporządkowany krajobraz wiślanych Żuław z misterną siecią kanałów odwadniających.
Tuż obok Nowego Dworu Gdańskiego, w Cyganku, znajduje się unikalny skansen - lapidarium czyli cmentarz cmentarzy 11 wsi mennonickich. Więcej o tym miejscu oraz mennonitach - patrz - www.klubnowodworski.pl
Nowy Dwór Gdański, ul. Kopernika 17, tel. 055 247 53 33 Muzeum czynne: maj - wrzesień

Stogi (7 km od Malborka) - tutaj mieści się największy na Żuławach cmentarz mennonicki, nostalgiczna pamiątka po holenderskich budowniczych. Zachowało się ok. 100 kamiennych steli (stojących płyt nagrobnych) pokrytych symbolicznymi zdobieniami. Znajdziemy m.in. zgaszone pochodnie, gołębice, gwiazdy, gałązki palmy i inne. Ich odczytywanie oraz interpretacja potrafi wciągnąć i zaciekawić. Tym bardziej, że większość znaków ma chrześcijańskie pochodzenie. Niektóre z tych zabytków są prawdziwymi arcydziełami sztuki nagrobnej, związanej z wiarą w inne życie po śmierci.
Uwaga! Aby trafić do cmentarza, tuż przed wsią Stogi trzeba skręcić na miejscowość Kościeleczki - w kierunku widocznego z drogi, żółtego budynku kościoła.

Sztum (15 km od Malborka) - nieduża miejscowość z niedużymi pozostałościami zamku, ale malowniczo położona między jeziorami. Przyciąga turystów turniejami rycerskimi na zamkowym dziedzińcu oraz odbywającymi się tutaj plenerami malarskimi. Więcej zdjęć ze Sztumu i jego okolic - jest tutaj