Kaszubskie nuty (Kaszëbsczé nótë, inaczej: kaszubski Alfabet) - to tradycyjna pieśń-wyliczanka, która stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów folkloru kaszubskiego. Pocztówek, kubków, breloczków i makatek z Kaszubskimi nutami nie może zabraknąć w żadnym szanującym się sklepiku z pamiątkami :-)
Najstarsi nie pamiętają, kiedy pieśń powstała. Śpiewało się ją tradycyjnie na weselach i różnych uroczystościach rodzinnych.
Istnieje hipoteza, że nuty 🎶 służyły zachowaniu języka kaszubskiego w okresie zaborów.
Do śpiewania Kaszubskiego Abecadła potrzebna jest obrazkowa ilustracja tekstu - załączona poniżej. Śpiewający wskazuje patykiem poszczególne obrazki, początkowo po kolei, a następnie na wyrywki i od końca do początku.
Tekst abecadła, zależnie od okolic, nieco się różni. Jednak melodia wszędzie jest ta sama.
Kaszubskie Nuty - tekst piosenki
KASZËBSCZÉ NÓTË
(pełna wersja z powtórzeniami)
To je krótczé, to je dłudżé, to kaszëbskô stolëca
to są basë, to są skrzëpczi, to òznôczô Kaszëba.
Òznôczô Kaszëba, basë, skrzëpczi,
krótczé, dłudżé, to kaszëbskô stolëca.
To je ridel, to je ticz, to są chòjnë, widłë gnojné.
Chòjnë, widłë gnojné, ridel, ticz,
òznôczô Kaszëba, basë, skrzëpczi,
krótczé, dłudżé, to kaszëbskô stolëca.
To je prosté, to je krzëwé, to je slédné kòło wòzné.
Slédné kòło wòzné, prosté, krzëwé,
chòjnë, widłë gnojné, ridel, ticz,
òznôczô Kaszëba, basë, skrzëpczi,
krótczé, dłudżé, to kaszëbskô stolëca.
To są hôczi, to są ptôczi, to są prësczé półtorôczi.
Hôk, ptôk, półtorôk,
slédné kòło wòzné, prosté, krzëwé,
chòjnë, widłë gnojné, ridel, ticz,
òznôczô Kaszëba, basë, skrzëpczi,
krótczé, dłudżé, to kaszëbskô stolëca.
To je klëka, to je wół, to je całé, a to pół.
Całé, pół, klëka, wół,
hôk, ptôk, półtorôk,
slédné kòło wòzné, prosté, krzëwé,
chòjnë, widłë gnojné, ridel, ticz,
òznôczô Kaszëba, basë, skrzëpczi,
krótczé, dłudżé, to kaszëbskô stolëca.
To je môłé, a to wiôldżé, to są jinstrumenta wszelczé.
http://www.youtube.com/watch?v=xpNcqWeOKYc
KASZUBSKIE NUTY
To jest krótkie, to jest długie, to kaszubska stolica,
to są basy, to są skrzypce, to oznacza Kaszuba.
To jest łopata, to jest tyczka, to są sosny, widły do gnoju.
To jest proste, to jest krzywe, to je tylne koło od wozu.
To są motyki, to są ptaki, to są pruskie półtrojaki.
To jest jarzmo, to jest wół, to jest całe, a to pół.
To jest małe, to jest wielkie, to są instrumenty wszelkie.
Atrakcje na Kaszubach - w pomorskim - są tutaj
Przy okazji polecamy odwiedzić Wejherowo, w którym znajduje się Szlak Kaszubskich Nut. W jego ramach, w różnych punktach miasta, ustawiono granitowe postumenty z fragmentami alfabetu: wyrytymi napisami oraz wizualizacyjną metaloplastyką. Przykłady - na zdjęciach poniżej.
Kaszubskie Nuty - alfabet kaszubski
