Jarmark Cysterski - w tym roku w dniach 20-21 września - odbywający się tradycyjnie na terenie dawnego opactwa cysterskiego w Pelplinie, nawiązuje w swojej formie i treści do średniowiecznych jarmarków kupieckich. Takie imprezy organizowano w 
miastach, najczęściej z okazji większych świąt kościelnych, głównie patronalnych. Ich atmosfera i klimat nawiązuje także do ówczesnych turniejów rycerskich na cześć możnowładców oraz zabaw mieszczańskich i plebejskich. Jarmarki ożywiały również pamięć o dawnej obrzędowości religijnej i kulturze teatralnej zespołów wędrownych artystów.
Wspaniale zachowane dziedzictwo kulturowe Cystersów oraz niepowtarzalnie wyeksponowana atmosfera średniowiecznych tradycji sprawiają, że Jarmark Cysterski jest jednym z największych wydarzeń kulturalnych sezonu wakacyjnego. Impreza z roku na rok przyciąga coraz to więcej uczestników.
Jarmark Cysterski Pelplin 2025
Zapraszamy na Cysterskie święto, organizowane już po raz dwudziesty czwarty na terenie dawnego opactwa pelplińskiego. Pielgrzymi i turyści, którzy pragną poczuć klimat wskrzeszanych dziejów i tradycji czasów, kiedy ziemią pelplińską gospodarowali szarzy mnisi - nie zawiodą się! Jak co roku, w trzeci weekend września, dawny klasztor w dolinie rzeki Wierzycy będzie tętnił gwarem rozbawionej młodzieży, hukiem odpalanych hakownic, muzyką dawną i nawoływaniami kupców. W jego murach można będzie zgłębiać tajniki dawnych rzemiosł klasztornych, ale przede wszystkim zachwycić bogactwem średniowiecznej architektury i barokowego wyposażenia świątyni. Zapraszamy też do zwiedzania ogrodów Biskupich i Muzeum Diecezjalnego oraz wzięcia udziału w spektaklach historyczno-edukacyjnych i nocnej biesiadzie na Przystani Króla Jana III Sobieskiego. W programie nie zabraknie również niedzielnego barwnego korowodu, licznych konkursów, biegów cysterskich, staropolskiego jadła i napitków, targu staroci, jak również bogatej oferty wyrobów rzemieślniczych i produktów regionalnych.
Jarmark Cysterski w Pelplinie - PROGRAM 2025:
19 września 2025 (piątek)
Wydarzenie towarzyszące – wieczór przed Jarmarkiem Cysterskim
19.30 – 22.00 Program w bazylice katedralnej:
• Koncert - Muzyka wokalna z pelplińskich rękopisów organowych - zespołu wokalnego z repertuarem zaczerpniętym w głównej mierze z tabulatur pelplińskich w Pelplinie.
Wystąpi: Zespół Męski Gregorianum
• Nocne zwiedzanie katedry
20 września 2025 (sobota)
11.00 - 14.00 Bieg Cysterski - impreza towarzysząca
11.00 Bieg Cysterski dla dzieci i młodzieży
12.00 Start Biegu głównego na 5 km
13.00 Ceremonia wręczenia nagród – scena
JARMARK CYSTERSKI
12.40 Przemarsz myśliwych i leśników (od małego ronda – ul. Mestwina - do katedry)
13.00 Msza św. w katedrze - Hubertowska (uroczystość wojewódzka)
Po mszy:
Przemarsz z katedry na plac przy scenie – prowadzi zespół myśliwski, poczty sztandarowe, myśliwi, leśnicy, goście i uczestnicy Jarmarku
14.15 Otwarcie XXIV Jarmarku Cysterskiego i Hubertusa Pomorskiego
- powitanie
- wystąpienia organizatorów i gości
- hejnał św. Huberta (sygnał myśliwski grany na rogu)
- wystrzał z hakownicy na rozpoczęcie Jarmarku
14.30 Program na scenie / przed sceną
- Koncert muzyki myśliwskiej
- Pokaz tańców średniowiecznych - zespół SALTATIO VITAE
- Pokaz psów myśliwskich i pokaz sokolniczy
- Prezentacja stoiska Capella Cistercian - potrawy z klasztornej kuchni
- Poczęstunek – dzik i inne potrawy – biesiadowanie
15.00 Występ Kociewskiej Orkiestry Dętej Torpeda
17.00 Koncert zespołów muzyki dawnej
Na terenie wydarzenia w godz. 14.30 do 17.00:
- Turniej kuszniczy dla publiczności o "Złoty Bełt"
- Turniej włóczni o "Włócznię św. Maurycego"
- Turniej topora o "Topór Zbyszka z Bogdańca"
Strefa edukacyjna w godz. 14.00 - 18.00
- Prezentacje w krużgankach katedry
- Wystawy w Muzeum Diecezjalnym
- Gra historyczna pt.” Sekret mnicha”
- Stoisko garncarza
- Skryptorium cysterskie
- Kuchnia w plenerze - pieczenie prosiaka, pieczenie podpłomyków
Zabawy, Rekreacja
- Strzelanie z łuku
- Przejażdżki kucykiem
- Stoisko zabaw średniowiecznych
- bieg na nartach
- walka na softy
21 września 2025 (niedziela)
10.00 Msza Święta w Bazylice Katedralnej
11.00 Koncert zespołów Muzyki Dawnej w Bazylice Katedralnej
Plac przed sceną
11.15 Turniej Rycerski o „Miecz Starosty Tczewskiego” (dla młodzieży szkół powiatowych)
13.00 Parada historyczna traktami Pelplina (przemarsz ul. Wybickiego- Plac Katedralny)
- rycerze na koniach
- dwórki w strojach dawnych
- zespół muzyki dawnej
- inscenizacja - przekazanie klucza do miasta księciu Mestwinowi i walka rycerska
- salwy z artyleryji
13.30 Otwarcie drugiego dnia XXIV Jarmarku Cysterskiego
- powitanie
- wystąpienia organizatorów
- salwa na wiwat
- występ zespołu muzyki dawnej
14.00 - 17.15 Program historyczny
- Pokazy tańców średniowiecznych w wykonaniu dwórek
- Spektakl pt. Cystersi
15.00 Turniej rycerski konny kruszenie kopii
- Turniej rycerski pieszy o „Miecz Burmistrza Pelplina”
- Igrce średniowieczne dla dziatwy
- Turniej dam o voucher pobytowy na zamku gniewskim
17.00 Wręczenie nagród zwycięzcom w turnieju gry cysterskiej petanque
18.00 Zakończenie Jarmarku
Strefa edukacyjna w godz. 12.00-17.00
- Prezentacje w krużgankach katedry
- Wystawy w Muzeum Diecezjalnym
- Gra historyczna pt.” Sekret mnicha”
- Stoisko garncarza
- Skryptorium cysterskie
- Kuchnia w plenerze - pieczenie prosiaka, pieczenie podpłomyków
Zabawy, Rekreacja
- Rozgrywki Gry cysterskiej petanque - niedziela od godz.13.30 ogrodach barokowych
- Strzelanie z łuku
- Przejażdżki kucykiem
- Stoisko zabaw średniowiecznych
- bieg na nartach
- walka na softy
NA JARMARKU CYSTERSKIM W PELPLINIE:
Stoiska, stargany:
- Około 150 stoisk z produktami - akcesoria średniowieczne, rękodzieło, wiklina, ceramika, biżuteria, pamiątki i ozdoby, galanteria skórzana, malarstwo, starocie, itp.
- Stoiska z produktami kuchni regionalnej, w tym placki, szynki wędzone, sery, ryby, nalewki, ciasta i inne produkty.
Gastronomia:
- Kompleks gastronomiczny „Jadło i Napitek” - karkówka, kiełbaski, kurczak, zupy, miody i wiele innych.
Zwiedzanie:
- Z przewodnikami dawnego opactwa: Bazylika Katedralna, Muzeum Diecezjalne (zbiórki grup przed katedrą)
Organizatorzy:
Diecezja Pelplińska
diecezja-pelplin.pl
Gmina Pelplin
pelplin.pl
Powiat Tczewski
powiat.tczew.pl
Miejski Ośrodek Kultury w Pelplinie
mok.pelplin.pl
Współorganizatorzy:
Biblioteka Diecezjalna w Pelplinie
Collegium Marianum
Muzeum Diecezjalne w Pelplinie
Wyższe Seminarium Duchowne
Towarzystwo Przyjaciół Zabytków Pelplina
Stowarzyszenie Szlaki Kulturowe
Kociewskie Centrum Edukacji i Kultury
UWAGA - w Muzeum Diecezjalnym przelegającym do Katedry, znajduje się jedyny w Polsce ezgemplarz "najdroższej książki świata". Pelplińska Biblia Gutenberga - bo o niej mowa - posiada dodatkowo cenną dla badaczy skazę: plamkę po odbitej czcionce. O Biblii Gutenberga - czytaj tutaj
Ciekawostki cysterskie
• Katedra w Pelpilinie jest drugą pod względem wielkości ceglaną świątynią w Polsce. Znajdują się w niej aż 23 ołtarze, w tym najwyższy w Polsce - mierzący ponad 25 metrów.
• Największe opactwo cysterskie na świecie znajduje się w Lubiążu (woj. dolnośląskie).
• Jedno ze znanych opactw cysterskich znajduje się w Wąchocku.
• Tak o opactwie cystersów w Pelplinie napisał Jan Długosz w XV wieku w słynnym dziele "Dziejów polskich ksiąg dwanaście" (tom IV, księga XI): „Klasztor ten (…) tak wspaniałe i ozdobne miał budowle, że budził podziw wszystkich ludzi”.
Cysterski Jarmark Bożonarodzeniowy w Pelplinie odbędzie się 13 - 14 grudnia 2025 roku.
Zapraszamy na Jarmark Cysterski Pelplin 2025!
