Wieś Cis to niewielka miejscowość na Kociewiu w gminie Zblewo, licząca zaledwie ok. 100 mieszkańców. Otoczoczona lasami kompleksu Borów Tucholskich, została zelektryfikowana blisko 20 lat po II wojnie światowej. Nazywała się wówczas Nowy Cis.
To właśnie w okolicach wsi Bytonia, Strych oraz Cis partyzanci z Gryfa Pomorskiego, współdziałający z Armią Krajową i Polską Armią Powstania, przeprowadzili nieudany, niestety, prawdopodobnie jedyny na terenie ówczesnej Polski, zamach na Adolfa Hitlera.
Zbrodniczy wódz III Rzeszy, jadący z Kętrzyna do Berlina, prawdopodobnie nieplanowo wysiadł wcześniej w Malborku, aby wziąć udział w uczcie na Zamku. W ten sposób uniknął udanego wykolejenia i ostrzelania pociągu. Niestety, hitlerowcy w odwecie zamordowali lub wysłali do obozów zagłady wielu cywili mieszkających w okolicy.
Miejsce zamachu upamiętniono pomnikiem i tablicą informacyjną. Pomnik poświęcony ofiarom odwetu znajduje się także w Cisie.
Więcej informacji:
https://kociewie24.eu/obiekt/miejsce-zamachu-na-pociag-hitlera/
